Cao nguyên đá vào thu, bầu trời trở nên trong xanh với những tia nắng hanh hao. Khắp rẻo cao được nhuộm bởi sắc lúa vàng mê mải, những “bậc thang” vàng óng xen lẫn trong sắc xanh của đồi chè Shan tuyết. Hoa Tam giác mạch bung những cánh mỏng manh, khoe vẻ đẹp dịu dàng, e ấp trên các triền đồi. Dưới trời xanh trong vắt, các cô gái Tày, Nùng, Dao, Mông trong sắc váy thổ cẩm rực rỡ, thoăn thoắt thu hoạch lúa, hương lúa chín dào dạt hòa cùng khói lam chiều bảng lảng trên những nếp nhà… Tất cả tạo nên một Hà Giang nồng nàn, quyến rũ trong sắc thu.
Mùa lúa chín ở Làng Văn hóa du lịch cộng đồng Nậm Hồng, xã Thông Nguyên (Hoàng Su Phì)
Miền đất cực Bắc - Hà Giang mùa nào cũng ấn tượng với vẻ đẹp riêng có. Nhưng mỗi độ thu về, bầu trời trong xanh ngăn ngắt, tiết trời dễ chịu, ban ngày mát mẻ và chỉ đủ se lạnh về đêm, cảnh sắc nên thơ trong nắng thu rực rỡ cũng là lúc lý tưởng nhất để du khách lên đường khám phá, trải nghiệm và tận hưởng vẻ đẹp bất tận của miền đất này. Từ ngã tư Tân Quang, rẽ vào Tỉnh lộ 177, men theo con đường vắt ngang lưng núi, mảnh đất “Vỏ vây vàng” Hoàng Su Phì chào đón du khách bằng sắc vàng óng ả của lúa chín. Trong ráng chiều tím thẫm, sắc vàng của những thửa ruộng bậc thang ngút ngàn trên các sườn núi hòa quyện cùng khói lam chiều e ấp trong khung cảnh núi non trùng điệp, tạo nên một “mùa vàng” quyến rũ vẫy gọi bước chân lữ khách.
Trải qua bao thế hệ với sức lao động bền bỉ, sáng tạo, các dân tộc La Chí, Mông, Dao, Tày, Nùng ở đây đã tạo nên một kiệt tác kỳ vỹ, đó là những thửa ruộng bậc thang miên man giữa núi rừng. Lúa ở Hoàng Su Phì thường chín muộn so với các nơi khác, khoảng tháng 9, tháng 10 hàng năm. Hương lúa ngào ngạt tỏa trên những nếp nhà, hòa quyện vào rừng cây, sông suối. Trước khi thu hoạch lúa, người dân sẽ tháo nước để bắt cá chép ruộng. Hình thức xen canh này không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế cho người dân mà còn tạo thêm điểm nhấn cho sản phẩm du lịch của huyện, đó là trải nghiệm bắt cá trên những thửa ruộng bậc thang vàng óng.
Chưa kịp đắm chìm trong sắc vàng lúa chín của những thửa ruộng bậc thang được công nhận Di sản quốc gia Hoàng Su Phì, Thảo nguyên Suôi Thầu của Xín Mần lại vẫy gọi bước chân lữ khách với vẻ đẹp bao la, hùng vỹ. Cách trung tâm thị trấn Cốc Pài 6 km, Suôi Thầu rộng mênh mông ngút tầm mất với độ cao trên 1.200 m so với mực nước biển. Phong cảnh nơi đây đẹp như một bức tranh thủy mặc với đồng cỏ bát ngát tới tận chân trời xen lẫn cùng ruộng lúa, nương ngô và những hàng cây Sa mộc trầm mặc trong gió. Xa xa là những dãy núi trùng điệp, ẩn hiện trong mây mù. Đứng giữa thảo nguyên đầy nắng và gió, du khách có thể ngắm nhìn dòng sông Chảy uốn lượn như dải lụa xanh ngắt dưới chân đồi, phóng tầm mắt quan sát những ngôi nhà trình tường và cảm nhận cảnh sắc thanh bình của các xã Pà Vầy Sủ, Thèn Phàng, Chí Cà, Cốc Rế, Tả Nhìu…
Tạm biệt phía Tây, ngược lên phía Bắc, du khách sẽ choáng ngợp trước những thảm hoa Tam giác mạch bồng bềnh trong nắng, gió cao nguyên. Nhiều người ví von, Tam giác mạch là loài hoa tượng trưng cho vẻ đẹp của con người vùng đất địa đầu Tổ quốc. Thật vậy, giữa vùng Cao nguyên đá khô cằn, loài hoa nhỏ bé vẫn cắm rễ vươn lên đón nắng và mưa, để đến một ngày khi tiết trời vào thu, cả một vùng Tam giác mạch bừng lên khoe sắc, đưa du khách lạc vào xứ sở thần tiên.
Hoa Tam giác mạch có nhiều màu. Khi vừa hé nở nụ hoa ban đầu, Tam giác mạch có màu trắng thanh khiết, dần dần chuyển sang phớt hồng rồi mang sắc tím rực rỡ. Dưới lớp đá tai mèo nhấp nhô, loài hoa thân thảo nhỏ bé vươn mình khoe sắc, tuy dân dã nhưng không kém phần kiêu sa, lộng lẫy, tựa vẻ đẹp của thiếu nữ sơn cước độ trăng tròn. Những điểm đến trên Cao nguyên đá như: Khu Dinh thự nhà Vương, Cột cờ Quốc gia Lũng Cú, đèo Mã Pì Lèng… cũng trở nên thu hút và hấp dẫn hơn những thời điểm khác trong năm nhờ sự điểm tô của những thảm hoa Tam giác mạch. Hoa trên những thửa ruộng bậc thang, hoa trên triền núi đá, hoa nằm bên bờ suối, hoa nở men theo sườn đồi dưới rừng thông, hoa e ấp bên những bờ rào đá và những nếp nhà trình tường… tạo nên sức lôi cuốn kỳ diệu, làm say lòng bao lữ khách.
Thả bước trong sắc thu quyến rũ nơi cực Bắc, ngắm nhìn, cảm nhận và tận hưởng vẻ đẹp bất tận của miền sơn cước mùa này chắc chắn sẽ là trải nghiệm không thể nào quên trong hành trình khám phá Hà Giang của du khách!
Nguyễn Phương