Trên cung đường khám phá xứ sở Sa Pa (Lào Cai) huyền thoại, dừng chân ở lưng dốc, dưới những hàng sa mu thẳng tắp, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước “bức họa” Trung Chải giữa mùa thu vàng.
Bản làng Trung Chải bình yên bên triền núi
Trung Chải là vùng đất nằm phía Đông Bắc thị xã Sa Pa. Nếu rong ruổi theo cung đường khám phá Sa Pa, du khách có cơ hội dừng chân ở lưng chừng dốc để ngắm nhìn những bản làng bình yên phía bên kia.
Nhắc đến Trung Chải, không thể không nhắc đến những tên bản gợi lên bao điều bí ẩn về những vùng đất xa xôi như Vù Lùng Sung, Chu Lìn, Móng Sến, Sín Chải, Pờ Sì Ngài…
Trung Chải có địa hình khá hiểm trở và phức tạp bởi các thôn, bản chủ yếu bám sườn các ngọn núi cao sừng sững, bên dưới là suối, thác, phía trên là rừng đại ngàn. Bởi vậy, không gian nơi đây là bạt ngàn cây lá, là hùng vĩ của núi rừng, thanh âm dữ dội của suối thác.
Đứng trên lề con đường lên Sa Pa, phóng tầm mắt xa xa, du khách đã cảm nhận được những bản làng bình yên với những ngôi nhà vững chãi thấp thoáng trong rừng sa mu xanh tốt. Những con đường nhỏ, uốn lượn, chạy dài quanh triền núi nối liền các bản làng của Trung Chải.
Dừng chân ở vùng đất Trung Chải vào mùa thu, con người như lạc vào một bức tranh mùa thu vàng kỳ diệu ở chốn đại ngàn. Đó là sự hiện hữu sắc vàng của những thửa ruộng lúa bậc thang phía xa xa triền núi.
Ruộng bậc thang là sự kỳ công của đồng bào nơi đây trong hành trình chinh phục tự nhiên để tạo lập cuộc sống ấm no. Từ dưới chân núi, ven những con suối lên đến đỉnh núi, đồng bào Trung Chải đã khai phá đất, dẫn nước về để tạo nên những thửa ruộng bậc thang chạy vòng quanh triền núi.
Bức tranh mùa lúa vàng Trung Chải có sự kết hợp của rừng đại ngàn, thác đổ, suối ngàn, đá núi và những tấm thảm lúa chín. Vì thế, không gian nơi đây mang một sắc màu đặc biệt so với các miền đất khác. Đó là sự hùng vĩ của núi rừng, có những nét vẽ mềm mại của những đường viền ruộng bậc thang, sự hoang sơ cây lá, thanh âm suối thác, sự kỳ vĩ của những tảng đá khổng lồ bên chân ruộng, cái dịu nhẹ, mát lành của khí hậu và cả nét hanh hao nắng thu vàng.
Đứng trên mỏm đá cao nhìn xuống thung lũng Trung Chải, khắp không gian là màu vàng của lúa. Những đường viền kỳ diệu của những thửa ruộng như choàng lên triền núi những tấm áo của mùa thu. Nhìn đâu cũng thấy những nấc thang tuyệt đẹp và kỳ vĩ. Xa xa là những áng mây bồng bềnh, sà xuống thửa ruộng khiến cho không gian trở nên bồng bềnh, hư ảo.
Mùa thu vàng mang đến cho vùng đất Trung Chải vẻ đẹp đến nao lòng. Vì thế, mỗi lần ngược đường lên Sa Pa, chúng tôi không quên dừng chân bên ven đường, dưới hàng sa mu để tìm cho mình những giây phút sống chậm, thư thái khi hòa mình vào triền lúa đang trào dâng những sóng vàng bên kia sườn núi.
Nguyễn Thế Lượng